Emekli olmak ya da birikim yapmak isteyenlerin tercih ettiği Bireysel Emeklilik Sistemi’nden (BES) çıktılar artınca BES’e ilgi düşüyor mu soruları gündeme geldi.
Bunun nedeni olarak Türk lirasının son yıllardaki hızlı değer kaybı gösteriliyor.
Karşılaştırma sitesi encazip’in yaptığı araştırmaya göre 2023’ün ilk üç ayında cayma ve çıkış nedeniyle BES’ten ayrılan sözleşme sayısı 224 bin 110 oldu.
Düzenli birikim yapmak ve birikimlerini devlet eliyle artırmak isteyenler için uygulamaya konulan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), son yıllarda katılımcı kaybetti. Türk lirasındaki değer kaybı ve yükselen enflasyon BES’e katılımı olumsuz etkiledi. Değer kaybı nedeniyle yatırdıkları paranın birikime dönüştüğünü düşünen katılımcılar, BES’lerini iptal ederek sistemden ayrıldı. Emeklilik Gözetim Merkezi’nin verilerine göre 2023’ün ilk üç ayında ayrılma ve ayrılma nedeniyle BES’ten ayrılan sözleşme sayısı 224 bin 110 oldu.
Katkı payının yüzde 100’ü emekli olduktan sonra alınabilir
BES’ten yararlanılabilecek en yüksek devlet katkısı tutarı, yıllık brüt taban fiyatın yüzde 30’u ile sınırlıdır. 2023’te asgari ücret düzenlemesi ile birlikte BES’te devlet katkısı miktarı da arttı. Birikim yapmak veya emekli olmak isteyenlerin tercih ettiği sistem, en az üç yıl kalınırsa yüzde 15, altı yıl kalınırsa yüzde 35, 10 yıl kalınırsa yüzde 60 oranında hak kazanıyor. Emeklilik, maluliyet veya vefat halinde yüzde 100 alınabilir.
2023’te BES’ten ayrılma ve ayrılma ile ayrılan sözleşme sayısı 224 bin 110
2023 yılında 35 bin 263 sözleşme geri çekilirken, 188 bin 847 sözleşme BES’ten ayrıldı. 2023’ün ilk üç ayında BES’ten çekilme ve çıkış nedeniyle ayrılan sözleşme sayısı toplamda 224 bin 110 oldu. 2022 yılında 33 bin 489 sözleşme BES’ten çekilmeli, 216 bin 69 sözleşme ise çekilmeli olarak ayrıldı. Toplamda 249 bin 558 sözleşmenin BES’ten çekilme ve çıkışla çıktığı görüldü.
BES’ten çıkış sayısı 11 milyon 176 bin 757
31 Mart 2023 tarihli bilgiye göre yürürlükte olan BES sözleşme sayısı 9 milyon 758 bin 250 olurken, katılımcıların talebi üzerine BES’ten çıkış sayısı ise 11 milyon 176 bin 757 olarak kaydedildi. BES’te yürürlükte olan ve feshedilen BES sözleşmelerinin dağılımına bakıldığında yüzde 43,6’sı halen yürürlükte olan, yüzde 50’si iştiraklerin talebiyle feshedilen, yüzde 3,2’si şirket içi devir yoluyla feshedilen, yüzde 1,9’u sonlandırma, ölüm. Bunların yüzde 1,3’ünün hesap konsolidasyonu ile sona erdiği görüldü.
En çok katılım İstanbul’dan
Emeklilik Gözetim Merkezi’ne (EGM) göre en fazla katılımcının olduğu ilk 10 il şöyle: İstanbul yüzde 27,49 ile ilk sırada yer alıyor. Ankara’yı yüzde 8,43 ile İzmir, yüzde 6,48 ile Antalya, yüzde 3,89 ile Antalya, yüzde 3,77 ile Bursa, yüzde 2,50 ile Kocaeli, yüzde 2,23 ile Adana, yüzde 2,05 ile İçel, yüzde 1,99 ile Konya ve yüzde 1,85 ile Muğla izledi.
BES’ten ayrılmayanlara avantajlı kredi
İhtiyaç sahiplerinin BES’i sonlandırması nedeniyle yeni bir düzenleme yapılarak BES’ten çıkmayanlara avantajlı krediler sunuldu. Karşılaştırma sitesi en çok dikkat çeken konunun detaylarını şu şekilde açıkladı:
“Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliğine göre dileyenler BES birikimleri sayesinde sistemden çıkmadan avantajlı koşullarda kredi çekebilecekler. ‘Alacak devri’ uygulaması ile BES katılımcıları, BES alacaklarını güvence altına alabilecek ve daha ucuza kredi kullanabilecek. İştirakler alacak devir sözleşmesi ile devlet katkısı hariç alacaklarının tamamını veya bir kısmını bankalara devredebileceklerdir. Kredi borcunun kapanmasını müteakip alacak kısmına ilişkin sözleşme sona erecektir. Bu süreçte kişiler BES’ten çıkamayacak veya başka bankalara transfer edemeyecek. Bu değişiklikler altı ay sonra yürürlüğe girecek.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
